سدان

دستگاه نوار قلب

فشار خون مناسب جهت حرکت و جاری شدن خون در بدن از طریق انبساط و انقباض عضلات قلب تامین می‌شود که جهت آگاهی از عملکرد بدون نقص این سیستم بدن از یک سیستم مستقل الکتریکی به نام دستگاه نوار قلب استفاده می‌شود.

دستگاه نوار قلب که با نام الکتروکاردیوگراف نیز شناخته می‌شود جهت محاسبه موج الکتروکاردیوگرام قلب یا همان نوار قلب از چگونگی انتشار سیگنال‌های الکتریکی نواحی مختلف بدن نمونه گیری به عمل می‌آورد و آن‌ها را نسبت به زمان اندازه گیری می‌کند.

اجزای اصلی نوار قلب

۱. اتصالات: شامل دو کابل یعنی کابل برق و کابل اتصال لیدها است که کابل اتصال لیدها با توجه به نوع دستگاه، دارای لیدهای ۳، ۶ و ۱۲ است اما عموم دستگاه‌های نوار قلب موجود در بازار قابلیت دریافت و پردازش ۱۲ لید را دارا هستند.

۱۰ کابل(الکترود) از دستگاه خارج می‌گردد که ۶ عدد از آن‌ها به قلب و ۴ عدد از آن‌ها به دست و پا متصل می‌گردند و ترکیب سیگنال‌های خارج شده از کلیه این الکترودها، ۱۲ لید گفته شده را تشکیل می‌دهد.

۲. باتری: امکان تامین منبع دستگاه نوار قلب به دو صورت باتری قابل شارژ و برق شهری وجود دارد.

۳. پرینتر: کاربرد این بخش به منظور ثبت اطلاعات خروجی از وضعیت بیمار است. صفحه نمایش‌هایی که در این نوع پرینترها به کار برده شده‌اند از نوع LCD سیاه و سفید تک خطی یا رنگی بوده و با توجه به نوع دستگاه قادر به نمایش خروجی لیدها هستند.

انواع دستگاه نوار قلب

انواع مختلف این دستگاه شامل کانال‌های مختلفی از جمله تکی، دو، سه، شش و دوازده تایی هستند. در نمونه‌های جدیدتر و به روز شده این دستگاه امکان عدم استفاده و تعبیه پرینتر و صفحه نمایش وجود دارد و نمایش اطلاعات از طریق اتصال دستگاه به کامپیوتر میسر خواهد بود.

حال باید بگوییم که تفاوت دستگاه نوار قلب یک کاناله با چند کاناله در چیست؟

کاربرد دستگاه تک کاناله:

• تشخیص ناهنجاری‌های مربوط به قلب
• تعیین پاسخ بیمار به داروهای مصرفی
• آشکار نمودن تغییرات مربوط به عملکرد قلب

دستگاه فوق با وجود اینکه کلیه سیگنال‌های الکتریکی ۱۲ لید را دریافت می‌کند تنها ثبت فعالیت الکتریکی یک ترکیب از لیدها را نسبت به زمان انجام می‌دهد. تعیین این ترتیب به شکل دستی یا اتوماتیک امکان پذیر است.

کاربرد دستگاه چند کاناله:

کاربرد کلی این نوع دستگاه‌ نوار قلب مشابه نوع تک کاناله است و تنها تفاوت آن با نوع مذکور در این است که این دستگاه قادر به نمایش و پرینت همزمان فعالیت الکتریکی دو یا چند لید(با توجه به تعدادکانال‌ها) نسبت به زمان است. این قابلیت یعنی امکان مقایسه ثبت چند لید در طی یک ضربان قلب که منجر به تسهیل تفسیر شکل موج‌ها و در نهایت افزایش صحت تشخیص می‌گردد.

تنوع برند دستگاه نوار قلب

کشورهای زیادی اقدام به تولید و عرضه انواع مختلف دستگاه نوار قلب نموده‌اند که پیش از اجرایی شدن تحریم‌ها سیل عظیم این محصولات به کشور ما وارد می‌شد اما پس از اجرایی شدن تحریم‌ها تولیدکننده‌های ایرانی اقدام به ساخت و مونتاژ انواع مختلف این دستگاه نمودند.

نمونه دستگاه نوار قلب با برند خارجی

• فوکودا(FUKUDA)
• نیهون کدن(Nihon Kohden)
• کرول(Carewell)
• زونکر(Zoncare)
• فیلیپس(Philips)
• ولچ آلن(Welch Allyn)
• و …

این برندها ساخت کشورهای آمریکا، چین، ژاپن، آلمان، کره جنوبی و … هستند.

• نمونه دستگاه نوار قلب با برند داخلی
• اوس سینا
• سعادت
• یاشام
• و …

لازم به ذکر است که برندهای مذکور به علت توجیه مالی عموما به تولید دستگاه‌های شش یا دوازده کاناله مشغول هستند.

انواع دستگاه نوار قلب

انواع این دستگاه که به عنوان دستگاه الکتروکاردیوگراف نیز شناخته می‌شوند با توجه به نوع تست شامل دو نوع مختلف هستند.

• الکتروکاردیوگراف در حال استراحت: این تست حین استراحت بیمار صورت می‌گیرد مدت زمان این تست تقریبا ۳ الی ۵ دقیقه است.
• الکتروکاردیوگراف استرس یا تست ورزش: انجام این تست حین فعالیت ورزشی شدید بیمار باید صورت گیرد تا علت اختلال و ناراحتی سیستم قلبی او حین انجام ورزش یا فعالیت‌های بدنی سنگین مشخص شود و مدت زمان این تست بین ۱۰ الی ۳۰ دقیقه است.

تفاوت نوار قلب EKG و اکو قلب یا اکوکاردیوگرافی ECG

هر دو عنوان یاد شده روشی برای انجام بررسی عملکرد قلب هستند اما با یکدیگر متفاوت هستند.

نوار قلب به بررسی پالس‌های الکتریکی قلب با استفاده از الکترودها می‌پردازد.

اکو قلب به بررسی بی نظمی ساختار قلب با استفاده از سونوگرافی می‌پردازد.

انتخاب و انجام هر یک از این روش‌ها با تشخیص پزشک صورت می‌گیرد.

موارد تشخیص نوار قلب

• تعداد ضربان قلب و الگوی غیرطبیعی آن
• ضخامت عضلات دیواره قلب به علت بیماری‌هایی نظیر فشارخون بالا
• شواهد حملات قلبی اخیر و اثرات به جا مانده از حملات قلبی گذشته
• نواحی قلبی که خون‌رسانی کافی به آن‌ها صورت نمی‌گیرد.
• شواهد اختلالات الکترولیتی در بدن

همچنین با استفاده از انجام تست نوار قلب، پزشک می‌تواند برخی از بیماری ها را تشخیص دهد. این بیماری‌ها عبارتند از:

• علل بروز درد در قفسه سینه
• ضربان نامنظم قلب
• مشکل در ریتم قلب یا همان آریتمی
• ضخیم شدن دیواره های قلب
• حمله یا نارسایی قلبی
• مسدود شدن رگ‌های خونی
• بررسی حملات قلبی خاموش که دارای علائم مشخص نظیر حالت تهوع، تنگی نفس و درد قفسه سینه نیستند.

هدف از انجام نوار قلب

انجام نوار قلب با هدف جمع آوری اطلاعات زیر صورت می‌گیرد.

• گره سینوسی که باعث ضربان قلب شده و بخشی از قلب است.
• سرعت و ریتم قلب
• گره دهلیزی بطنی
• اندازه و ضخامت بطن‌های خاصی از قلب
• مسیرهای انتقال عصب در قلب

نحوه گرفتن نوار قلب

ابتدا لازم است عنوان کنیم که تست نوار قلب به مدت پنج دقیقه و در حالت استراحت و بدون هیچگونه دردی صورت می‌گیرد. این تست در مطب پزشک، درمانگاه و بیمارستان قابلیت اجرایی دارد. مراحل اجرایی به ترتیب عبارتند از:

1. چسباندن برچسب‌های کوچک بر روی قفسه سینه، مچ دست و قوزک پا
2. اتصال برچسب‌های متصل شده به دستگاهی که فعالیت الکتریکی قلب را ضبط می‌نماید از طریق کابل‌ها
3. در نهایت نیز گزارش عملکرد قلب بر روی کاغذ مخصوص چاپ شده و در اختیار پزشک قرار می‌گیرد.

یک نوار قلب کامل، ضربانات قلب را از ۱۲ دیدگاه یا منظر نمایش می‌دهد.

در بعضی از موارد جهت ضبط ضربانات قلب به شکل مداوم و طی یک الی دو روز از دستگاهی سبک و کوچک به نام هالتر استفاده می‌شود که طی استفاده از آن عملکرد قلب طی فعالیت‌های روزانه مشخص می‌گردد.

دستگاه نوار قلب

فشار خون مناسب جهت حرکت و جاری شدن خون در بدن از طریق انبساط و انقباض عضلات قلب تامین می‌شود که جهت آگاهی از عملکرد بدون نقص این سیستم بدن از یک سیستم مستقل الکتریکی به نام دستگاه نوار قلب استفاده می‌شود.

دستگاه نوار قلب که با نام الکتروکاردیوگراف نیز شناخته می‌شود جهت محاسبه موج الکتروکاردیوگرام قلب یا همان نوار قلب از چگونگی انتشار سیگنال‌های الکتریکی نواحی مختلف بدن نمونه گیری به عمل می‌آورد و آن‌ها را نسبت به زمان اندازه گیری می‌کند.

اجزای اصلی نوار قلب

۱. اتصالات: شامل دو کابل یعنی کابل برق و کابل اتصال لیدها است که کابل اتصال لیدها با توجه به نوع دستگاه، دارای لیدهای ۳، ۶ و ۱۲ است اما عموم دستگاه‌های نوار قلب موجود در بازار قابلیت دریافت و پردازش ۱۲ لید را دارا هستند.

۱۰ کابل(الکترود) از دستگاه خارج می‌گردد که ۶ عدد از آن‌ها به قلب و ۴ عدد از آن‌ها به دست و پا متصل می‌گردند و ترکیب سیگنال‌های خارج شده از کلیه این الکترودها، ۱۲ لید گفته شده را تشکیل می‌دهد.

۲. باتری: امکان تامین منبع دستگاه نوار قلب به دو صورت باتری قابل شارژ و برق شهری وجود دارد.

۳. پرینتر: کاربرد این بخش به منظور ثبت اطلاعات خروجی از وضعیت بیمار است. صفحه نمایش‌هایی که در این نوع پرینترها به کار برده شده‌اند از نوع LCD سیاه و سفید تک خطی یا رنگی بوده و با توجه به نوع دستگاه قادر به نمایش خروجی لیدها هستند.

انواع دستگاه نوار قلب

انواع مختلف این دستگاه شامل کانال‌های مختلفی از جمله تکی، دو، سه، شش و دوازده تایی هستند. در نمونه‌های جدیدتر و به روز شده این دستگاه امکان عدم استفاده و تعبیه پرینتر و صفحه نمایش وجود دارد و نمایش اطلاعات از طریق اتصال دستگاه به کامپیوتر میسر خواهد بود.

حال باید بگوییم که تفاوت دستگاه نوار قلب یک کاناله با چند کاناله در چیست؟

کاربرد دستگاه تک کاناله:

• تشخیص ناهنجاری‌های مربوط به قلب
• تعیین پاسخ بیمار به داروهای مصرفی
• آشکار نمودن تغییرات مربوط به عملکرد قلب

دستگاه فوق با وجود اینکه کلیه سیگنال‌های الکتریکی ۱۲ لید را دریافت می‌کند تنها ثبت فعالیت الکتریکی یک ترکیب از لیدها را نسبت به زمان انجام می‌دهد. تعیین این ترتیب به شکل دستی یا اتوماتیک امکان پذیر است.

کاربرد دستگاه چند کاناله:

کاربرد کلی این نوع دستگاه‌ نوار قلب مشابه نوع تک کاناله است و تنها تفاوت آن با نوع مذکور در این است که این دستگاه قادر به نمایش و پرینت همزمان فعالیت الکتریکی دو یا چند لید(با توجه به تعدادکانال‌ها) نسبت به زمان است. این قابلیت یعنی امکان مقایسه ثبت چند لید در طی یک ضربان قلب که منجر به تسهیل تفسیر شکل موج‌ها و در نهایت افزایش صحت تشخیص می‌گردد.

تنوع برند دستگاه نوار قلب

کشورهای زیادی اقدام به تولید و عرضه انواع مختلف دستگاه نوار قلب نموده‌اند که پیش از اجرایی شدن تحریم‌ها سیل عظیم این محصولات به کشور ما وارد می‌شد اما پس از اجرایی شدن تحریم‌ها تولیدکننده‌های ایرانی اقدام به ساخت و مونتاژ انواع مختلف این دستگاه نمودند.

نمونه دستگاه نوار قلب با برند خارجی

• فوکودا(FUKUDA)
• نیهون کدن(Nihon Kohden)
• کرول(Carewell)
• زونکر(Zoncare)
• فیلیپس(Philips)
• ولچ آلن(Welch Allyn)
• و …

این برندها ساخت کشورهای آمریکا، چین، ژاپن، آلمان، کره جنوبی و … هستند.

• نمونه دستگاه نوار قلب با برند داخلی
• اوس سینا
• سعادت
• یاشام
• و …

لازم به ذکر است که برندهای مذکور به علت توجیه مالی عموما به تولید دستگاه‌های شش یا دوازده کاناله مشغول هستند.

انواع دستگاه نوار قلب

انواع این دستگاه که به عنوان دستگاه الکتروکاردیوگراف نیز شناخته می‌شوند با توجه به نوع تست شامل دو نوع مختلف هستند.

• الکتروکاردیوگراف در حال استراحت: این تست حین استراحت بیمار صورت می‌گیرد مدت زمان این تست تقریبا ۳ الی ۵ دقیقه است.
• الکتروکاردیوگراف استرس یا تست ورزش: انجام این تست حین فعالیت ورزشی شدید بیمار باید صورت گیرد تا علت اختلال و ناراحتی سیستم قلبی او حین انجام ورزش یا فعالیت‌های بدنی سنگین مشخص شود و مدت زمان این تست بین ۱۰ الی ۳۰ دقیقه است.

تفاوت نوار قلب EKG و اکو قلب یا اکوکاردیوگرافی ECG

هر دو عنوان یاد شده روشی برای انجام بررسی عملکرد قلب هستند اما با یکدیگر متفاوت هستند.

نوار قلب به بررسی پالس‌های الکتریکی قلب با استفاده از الکترودها می‌پردازد.

اکو قلب به بررسی بی نظمی ساختار قلب با استفاده از سونوگرافی می‌پردازد.

انتخاب و انجام هر یک از این روش‌ها با تشخیص پزشک صورت می‌گیرد.

موارد تشخیص نوار قلب

• تعداد ضربان قلب و الگوی غیرطبیعی آن
• ضخامت عضلات دیواره قلب به علت بیماری‌هایی نظیر فشارخون بالا
• شواهد حملات قلبی اخیر و اثرات به جا مانده از حملات قلبی گذشته
• نواحی قلبی که خون‌رسانی کافی به آن‌ها صورت نمی‌گیرد.
• شواهد اختلالات الکترولیتی در بدن

همچنین با استفاده از انجام تست نوار قلب، پزشک می‌تواند برخی از بیماری ها را تشخیص دهد. این بیماری‌ها عبارتند از:

• علل بروز درد در قفسه سینه
• ضربان نامنظم قلب
• مشکل در ریتم قلب یا همان آریتمی
• ضخیم شدن دیواره های قلب
• حمله یا نارسایی قلبی
• مسدود شدن رگ‌های خونی
• بررسی حملات قلبی خاموش که دارای علائم مشخص نظیر حالت تهوع، تنگی نفس و درد قفسه سینه نیستند.

هدف از انجام نوار قلب

انجام نوار قلب با هدف جمع آوری اطلاعات زیر صورت می‌گیرد.

• گره سینوسی که باعث ضربان قلب شده و بخشی از قلب است.
• سرعت و ریتم قلب
• گره دهلیزی بطنی
• اندازه و ضخامت بطن‌های خاصی از قلب
• مسیرهای انتقال عصب در قلب

نحوه گرفتن نوار قلب

ابتدا لازم است عنوان کنیم که تست نوار قلب به مدت پنج دقیقه و در حالت استراحت و بدون هیچگونه دردی صورت می‌گیرد. این تست در مطب پزشک، درمانگاه و بیمارستان قابلیت اجرایی دارد. مراحل اجرایی به ترتیب عبارتند از:

1. چسباندن برچسب‌های کوچک بر روی قفسه سینه، مچ دست و قوزک پا
2. اتصال برچسب‌های متصل شده به دستگاهی که فعالیت الکتریکی قلب را ضبط می‌نماید از طریق کابل‌ها
3. در نهایت نیز گزارش عملکرد قلب بر روی کاغذ مخصوص چاپ شده و در اختیار پزشک قرار می‌گیرد.

یک نوار قلب کامل، ضربانات قلب را از ۱۲ دیدگاه یا منظر نمایش می‌دهد.

در بعضی از موارد جهت ضبط ضربانات قلب به شکل مداوم و طی یک الی دو روز از دستگاهی سبک و کوچک به نام هالتر استفاده می‌شود که طی استفاده از آن عملکرد قلب طی فعالیت‌های روزانه مشخص می‌گردد.